IP dla zielonych – Część 1: Co to w ogóle jest IP?

W świecie komputerów każdy sprzęt – czy to laptop, smartfon, czy lodówka z Wi-Fi – musi się jakoś identyfikować. I właśnie do tego służy adres IP. To taki numer PESEL dla twojego urządzenia, dzięki któremu inne sprzęty wiedzą, z kim gadają.

Adres IP – czyli co?

Adres IP wygląda tak:
192.168.1.10
To cztery liczby oddzielone kropkami. I każda z nich mówi coś ważnego.

• 192.168.1 – to część mówiąca o sieci lokalnej

• .10 – to numer urządzenia w tej sieci

To jak z adresem:

• ul. Lipowa 12 → Lipowa to ulica (czyli sieć), 12 to numer mieszkania (czyli urządzenie)

Sieć lokalna (LAN) – przypomnienie

Sieć lokalna to taka grupa urządzeń, które są połączone ze sobą w jednym miejscu (dom, firma) i widzą się bez internetu.

Typowe przykłady:

• Twój laptop

• Telefon podpięty do Wi-Fi

• Telewizor Smart

• Drukarka Wi-Fi

• Router

Wszystkie te sprzęty dostają adresy IP z puli prywatnej, czyli tylko „na własne podwórko”.

---

🔴 Dla dociekliwych: jakie adresy to „sieć lokalna”?

Zgodnie z RFC 1918, sieci prywatne (czyli używane lokalnie, nie w internecie) mają z góry określone pule adresów IP:

 

---

Maska podsieci – brzmi groźnie, ale nie jest

Często razem z IP pojawia się coś takiego:
192.168.1.10 / 255.255.255.0

Ta druga część to maska podsieci – i tłumaczy komputerowi:
👉 „Które cyfry IP oznaczają sieć, a które urządzenie?”

Jak to działa?

• 255.255.255.0 oznacza:
  „Pierwsze 3 liczby to nasza sieć (192.168.1), ostatnia to numer urządzenia.”

W liczbach binarnych:

• 255 to same jedynki (11111111) → część zarezerwowana dla sieci

• 0 to same zera (00000000) → część zarezerwowana dla urządzeń

Czyli:

• 192.168.1.0 to adres sieci

• 192.168.1.1 do 192.168.1.254 to adresy dla urządzeń

• 192.168.1.255 to adres do wysyłania wiadomości do wszystkich naraz (tzw. broadcast)

---

Brama domyślna – wyjście na świat

Wyobraź sobie, że twój komputer chce się skontaktować z kimś, kto nie mieszka na twoim osiedlu – np. 192.168.2.15.

Twój komputer zauważy, że:

• jego IP to np. 192.168.1.10

• a tamten ma 192.168.2.15

• więc to już inna sieć – bo pierwsze trzy liczby (część sieci) się nie zgadzają

I wtedy mówi:
➡️ „Nie znam gościa. Spytam routera.”

Tu wchodzi brama domyślna (default gateway)

To zazwyczaj router, np. pod adresem 192.168.1.1.
Komputer wysyła tam dane, a router:

• sprawdza, gdzie to 192.168.2.15 leży

• i wysyła dane dalej – albo do innej sieci lokalnej, albo w świat (czyli do internetu)

Bez tej bramy, komputer wiedziałby tylko, jak gadać ze swoimi sąsiadami w tej samej sieci.

 

---

DNS – książka adresowa internetu

Kiedy wpisujesz w przeglądarce coś takiego:
➡️ www.google.com

Twój komputer nie wie, co to znaczy. On rozumie tylko adresy IP, jak np.:
➡️ 142.250.200.14

I tu do akcji wchodzi DNS (Domain Name System) – czyli książka adresowa internetu.

Jak to działa?

1. Wpisujesz google.com

2. Twój komputer pyta: „Hej, jaki numer IP ma google.com?”

3. DNS odpowiada: „To jest 142.250.200.14„

4. Teraz komputer wie, gdzie wysłać żądanie

To działa dokładnie tak samo, jak dzwonienie do znajomego zapisując go w telefonie pod imieniem, a nie numerem.
Nie musisz znać numeru IP żadnej strony – DNS załatwia to za ciebie.

A co jeśli DNS nie działa?

• Wpisujesz onet.pl, a przeglądarka mówi, że nie może znaleźć strony?

• To bardzo możliwe, że DNS nie odpowiada.

Dlatego czasem pomaga wpisanie innego DNS-a, np. publicznego:

• Google DNS: 8.8.8.8

• Cloudflare: 1.1.1.1

Można to zmienić ręcznie w ustawieniach sieci.

DNS w sieci lokalnej

DNS nie dotyczy tylko internetu.
Jeśli masz serwer NAS albo drukarkę sieciową, i nazywasz ją drukarka.dom, to twój router może również działać jako mały lokalny DNS i rozpoznawać takie nazwy.

 

---

Co dalej?

To był pierwszy odcinek z serii „IP dla zielonych”. W kolejnych częściach:

• pokażę jak sprawdzić swoje IP

• wyjaśnię co oznaczają różne klasy adresów IP

• zobaczymy, jak działa router, DHCP, ping, i inne takie

Zapisz się do RSS-a albo wróć za tydzień!